Nếu có một cuốn sách hành động nào trong Kinh thánh chuyển nhanh từ cảnh hành động này sang cảnh hành động khác, thì đó phải là sách Công vụ Tông đồ. Cảnh các Tông đồ bị bắt và bị tống giam; cảnh một thanh niên hang hái lùng sục bắt bớ các Kitô hữu và đẩy họ vào ngục; cảnh hoán cải của người thanh niên ấy nhờ ánh sáng chói loà và tiếng nói từ trời cao; cảnh một tòa nhà rung chuyển bởi một cơn gió lốc với những lưỡi lửa; cảnh một trận mưa bằng đá ập xuống vùi lấp một nhà giảng thuyết trẻ tuổi, tài năng và can đảm… — tất cả những cảnh tượng năng động và đầy kịch tính này đều được diễn ra trong sách Công vụ Tông đồ. Thật thế, cuốn sách tạo cảm giác cuốn hút như thể chúng ta đang ở bên mép ghế hoặc trên gờ của một vách đá sau khi hoàn thành chương này và chuyển sang chương sau.
Được Chúa Thánh thần soi dẫn, sách Công vụ Tông đồ là một kho tàng rất phong phú, nhưng ở đây, có thể tập trung vào 10 yếu tố căn bản nhằm giúp cho việc đọc cầu nguyện và nuôi dưỡng đời sống tâm linh của chúng ta.
1. Vị trí trong Kinh thánh
Sách Công vụ Tông đồ tiếp nối 4 sách Phúc âm là Matthêu, Marcô, Luca và Gioan. Sau chương cuối cùng của Phúc âm Gioan, chúng ta bước vào cửa ngõ và ngưỡng cửa của sách Công vụ Tông đồ. Theo một nghĩa nào đó, sách Công vụ Tông đồ xây dựng dựa trên sự hiểu biết, tình yêu, và ước muốn nhiệt thành của chúng ta để theo Chúa Giêsu.
2. Tác giả
Về cách viết và kết cấu, sách Công vụ Tông đồ được gán cho Thánh Luca. Là một người có nhiều tài năng, từng là một bác sĩ, họa sĩ, nhà văn, Thánh sử, nhà truyền giáo, bạn đồng hành với Thánh Phaolô, và quan trọng nhất, Thánh Luca đã kết thúc cuộc đời bằng việc đổ máu như một vị tử đạo.
3. Điểm xuất phát: Hai Mầu Nhiệm Mân Côi
Điểm xuất phát thực tế của sách Công vụ Tông đồ, với chương 1 và chương 2, — là 2 trong số những Mầu Nhiệm Mừng của Kinh Mân Côi: Chúa Giêsu lên trời (Cv 1), và Chúa Thánh Thần hiện xuống (Cv 2), cũng được gọi là Lễ Ngũ Tuần. Vì vậy, chúng ta hãy mời Đức Trinh Nữ Maria diễm phúc ở bên khi chúng ta suy niệm về sách Công vụ Tông đồ. Trong số rất nhiều danh hiệu của Đức Maria, ở đây là tước hiệu: Hiền thê của Chúa Thánh Thần.
4. Nhân vật chính: Chúa Thánh Thần
Một trong những nhân vật quan trọng của sách Công vụ Tông đồ là Ngôi vị của Chúa Thánh Thần. Cuốn sách hành động này thậm chí có thể được đặt một tiêu đề thích hợp, "Phúc âm của Chúa Thánh Thần". Do đó, khi đọc kỹ và suy gẫm Sách Công vụ Tông đồ, chúng ta hãy ghi nhớ trong đầu hoặc ghi lại trong sổ tay, rất nhiều lần Chúa Thánh Thần xuất hiện trong các trang hành động này.
5. Con Số 28
Con số 28 biểu thị cho 28 Chương của sách Công vụ Tông đồ. Nếu mỗi ngày đọc và suy ngẫm về một chương, thì có thể hoàn thành cuốn sách trong vòng 4 tuần. Đây quả là một sự đồng bộ hoàn hảo!
6. Bài đọc trong Mùa Phục sinh
Khi Phụng vụ Giáo hội chuyển từ Mùa Chay sang Mùa Phục sinh, thì bài đọc thứ nhất trong các Thánh lễ ngày thường, cũng như Thánh lễ Chúa nhật, đều được trích trong sách Công vụ Tông đồ.
7. Thánh Phêrô và thánh Phaolô
Mặc dù, có tựa đề là Công vụ Tông đồ, nhưng không có quá nhiều Tông đồ xuất hiện, ngoại trừ 2 vị nổi bật: Thánh Phêrô và thánh Phaolô. Theo trình tự thời gian, Thánh Phêrô xuất hiện trong những chương đầu tiên, sau đó nhường chỗ cho Thánh Phaolô, vị Tông đồ dân ngoại nhiệt thành. Điều này khiến chúng ta liên tưởng đến 2 bức tượng — Thánh Phêrô và thánh Phaolô ngay cửa trước của Vương cung thánh đường Thánh Phêrô ở Roma - Thánh Phêrô nắm giữ Chìa khóa Vương quốc, còn Thánh Phaolô cầm một thanh gươm!
8. Đau khổ và Tử đạo
Một chủ đề phổ biến trong sách Công vụ Tông đồ là sự sẵn sàng và tự nguyện chịu đau khổ khi đi theo Chúa Kitô của những tín hữu thời giáo hội sơ khai. Protomartyr - nghĩa là vị tử đạo tiên khởi - là Thánh Stêphanô. Dưới sự hướng dẫn và tán thành của Saulô, Thánh Stêphanô đã bị ném đá đến chết. Giống như Chúa Giêsu, Thánh nhân đã cầu nguyện và tha thứ cho những kẻ bắt bớ, giết hại mình. Lòng nhân từ luôn chiến thắng sự tức giận và thù hận!
9. Cuốn Sách về Truyền giáo
Sách Công Vụ Tông đồ không chỉ là một cuốn sách hành động, một cuốn Phúc Âm của Chúa Thánh Thần, mà còn là một chương trình kiểu mẫu cho hoạt động truyền giáo. Saulô được hoán cải thành Tông đồ Phaolô nhiệt thành, hăng hái mở đường. Sách Công vụ Tông đồ trình bày về hành trình truyền giáo, các hoạt động, những đau khổ, thành công và thất bại, các chiến thuật và phương pháp truyền giáo như là một nhà truyền giáo. Chắc chắn, khi đọc các hoạt động truyền giáo, đặc biệt được thực hiện bởi Thánh Phaolô, Thánh Luca, Thánh Barnaba và những vị khác, chúng ta sẽ cảm thấy được thôi thúc và có thêm động lực để cũng trở thành một nhà truyền giáo hiện đại.
10. Mẹ Maria và Chúa Thánh Thần
Thánh Louis de Montfort, một vị thánh vĩ đại về Đức Mẹ, đã để lại cho chúng ta tác phẩm Kinh điển Lòng Sùng Kính Chân Chính về cách thức dâng mình cho Chúa Giêsu qua Mẹ Maria, trình bày về sự kết hợp sâu xa giữa Mẹ Maria và Chúa Thánh Thần. Mẹ Maria có mối tương quan mật thiết với Thiên Chúa Ba Ngôi vì Mẹ là Ái nữ của Thiên Chúa Cha, Hiền Mẫu của Thiên Chúa Con, và Hiền thê mầu nhiệm của Chúa Thánh Thần.
Thánh Louis nói rằng những ai yêu mến Mẹ Maria, thì Chúa Thánh Thần sẽ đến ở trong tâm hồn người đó. Vì vậy, trong những trang mở đầu của sách Công vụ, chúng ta thấy Đức Maria làm tuần cửu nhật cầu nguyện đầu tiên với các Tông đồ trong Nhà Tiệc Ly. Sau khi sốt sắng cầu nguyện, sám hối và thinh lặng trong 9 ngày, Chúa Thánh Thần ngự xuống trên Mẹ Maria và các Tông đồ qua hình lưỡi lửa - Giáo hội được khai sinh!
Chúng ta hãy hướng về Mẹ Maria khi đọc và suy gẫm sách Công vụ Tông đồ - cuốn sách hành động của Kinh thánh - và nài xin sự chuyển cầu đầy quyền thế của Mẹ, chúng ta có thể cảm nhận một trải nghiệm mới về Lễ Ngũ tuần trong cuộc đời mình và trở thành vị thánh mà Thiên Chúa muốn chúng ta trở thành, cho sự sống vĩnh cửu.
