Nếu dân Israel cũ đã ngã gục trước cả ba loại cám dỗ, thì Đức Giêsu, vị thủ lãnh của dân Israel mới, Ngài cũng trải qua ba cơn cám dỗ tương tự. Tuy nhiên, Người đã chiến thắng hoàn toàn.
Tin Mừng Chúa nhật I Mùa Chay trình bày cho chúng ta biến cố “Chúa Giêsu được Thánh Thần đưa vào hoang địa ở đó suốt bốn mươi ngày, và chịu ma quỷ cám dỗ” (Lc 4,1-2). Ba cám dỗ Chúa Giêsu phải đương đầu trong hoang địa (Lc 1-12) cũng là ba cám dỗ dân Itrael gặp trong hành trình sa mạc tiến vào đất hứa, và ba cám dỗ ấy cũng gồm tóm mọi cám dỗ mà tất cả con người chúng ta thường gặp trong đời sống ngày hôm nay.
Cám dỗ của dân Israel
Trong thời Cựu Ước, Thiên Chúa đã chọn dân Israel làm dân riêng, và đã yêu thương, bao bọc, chở che nhất là đã dẫn họ ra khỏi Aicập, đưa vào Đất Hứa. Trong hành trình đó, họ gặp những khó khăn thử thách về của ăn, họ đã càm ràm kêu trách Chúa và Thiên Chúa ban cho họ Man na. Sau khi được ăn Manna một thời gian, Israel lại đòi ăn thịt (x.Ds 11, 4-34); Thiên Chúa đã yêu thương, nuôi dân bằng Manna và chim cút. Thế nhưng, họ đã không cảm nghiệm được tình thương, ngược lại, đã tiếc nuối “củ hành, củ tỏi” bên Aicập để rồi phàn nàn trách móc Thiên Chúa (x.Đnl 8,1-6).
Khi Môsê lên núi để gặp Chúa lâu giờ, dân đợi chờ và sốt ruột, nóng lòng nên ở dưới, họ đã xúc phạm đến Thiên Chúa bằng việc đề nghị Aharon cho đúc bò vàng để tôn thờ thay Thiên Chúa. Đây là cơn cám dỗ thờ ngẫu tượng (x.Xh 32,1- 8)
Tiếp tục trải qua hành trình sa mạc, tại Mátxa và Mơriva dân khát nước, dân phàn nàn, trách móc, thách thức Thiên Chúa và đòi Người phải thi hành theo ý họ, họ đòi có nước uống (x.Xh 17,1-7). Đây là cơn cám dỗ về sự kiêu ngạo.
Thiên Chúa đã trả lời bằng cách bảo Môsê đập tảng đá cho nước chảy ra nhưng Môsê đã khiển trách dân vì dân đã thử thách Thiên Chúa (x.Ds 20,1-13)
Tất cả những cám dỗ trong sa mạc, dân Israel đều ngã ngục vì lý do: dân không nhớ đến tình thương của Thiên Chúa, không trung thành với giao ước đã ký kết và không biết phó thác nơi Người.
Cám dỗ của Đức Giêsu
Nếu dân Israel cũ đã ngã gục trước cả ba loại cám dỗ, thì Đức Giêsu, vị thủ lãnh của dân Israel mới, Ngài cũng trải qua ba cơn cám dỗ tương tự. Tuy nhiên, Người đã chiến thắng hoàn toàn.
Thử thách đầu tiên bắt đầu với cái đói của Đức Giêsu. Tên cám dỗ đề nghị Người sử dụng quyền lực của Con Thiên Chúa để loại trừ cái đói. Đức Giê su đã không sử dụng quyền lực để phục vụ lợi ích riêng tư kiếm tìm lương thực cho mình ngoài kế hoạch của Thiên Chúa. Đáp lại cơn cám dỗ thân xác đói lả, Đức Giê su trả lời: “Có lời chép rằng: Người ta không phải chỉ sống bằng cơm bánh, mà còn bằng Lời Chúa nữa”(Đnl 8,3). Trong cơn đói cồn cào, Chúa Giêsu đã không chọn bánh để ăn nhưng luôn tìm thánh ý Chúa Cha làm lương thực nuôi sống mình
như sau này Người nói: “Lương thực của Ta là thi hành ý muốn của Ðấng đã sai Ta, và hoàn tất công trình của Người” (Ga 4, 34)
Chưa dừng lại, ma quỷ tiếp tục đánh vào chính sứ mạng của Đức Giêsu, chúng cung cấp cho Người một phương thế đơn giản để hoàn thành sứ mạng Nước Chúa mà Người đảm nhận, bằng cách chỉ cho Người thấy tất cả các nước thế gian cũng như vinh quang của nước ấy với điều kiện tôn thờ chúng: “Tôi sẽ cho ông hết thảy quyền hành và vinh quang của các nước này, vì tất cả đó là của tôi và tôi muốn cho ai tuỳ ý. Vậy nếu ông sấp mình thờ lạy tôi, thì mọi sự ấy sẽ thuộc về ông! ” (Lc 4). Nhưng đáp lại, Chúa Giêsu phán: “Có lời chép rằng: Ngươi phải thờ lạy Chúa là Thiên Chúa ngươi và chỉ phụng thờ một mình Người thôi” (Đnl 6,16). Như vậy, Người khẳng định cho ma quỷ thấy: Ngườii chỉ lệ thuộc vào một mình Thiên Chúa (x. Lc 1,32b) Vì thế, không có lý do gì khác khiến Ngài tôn thờ chúng (x. Lc 4,8; Đnl 6,13).
Sau khi vừa nghe Chúa Giêsu trích Kinh Thánh, ma quỷ cũng dùng Kinh Thánh để bày chiêu rất ngọt ngào, êm ái để cám dỗ Chúa: “Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì hãy gieo mình xuống, vì có lời chép rằng: “Chúa sẽ truyền cho Thiên Thần gìn giữ ông!” Và còn thêm rằng: “Các vị đó sẽ giơ tay nâng đỡ ông khỏi vấp phải đá ” (Tv 91,11).
Nhưng cũng như hai lần cám dỗ trước, Đức Giêsu cũng vô cùng tỉnh táo, Người không dễ dàng sập bẫy quỷ, và Người lại đáp lại chúng bằng Kinh Thánh: “Có lời chép rằng: Ngươi đừng thử thách Chúa là Thiên Chúa ngươi!” (Đnl 6,16).
Đức Giêsu đã chiến thắng cả ba cơn cám dỗ vì Người luôn đặt trọng tâm Thiên Chúa vào trong cuộc sống của Người. Người chiến thắng ma quỷ nhờ Thiên Chúa và trong Thiên Chúa.
Cám dỗ của chúng ta.
Những cơn cám dỗ của dân Israel, rồi đến Đức Giêsu cũng là chiêu thức mà ma quỷ dùng để cám dỗ chúng ta. Ma quỷ cũng đánh vào chính yếu điểm của chúng ta: về nhu cầu thể xác, và chúng ta dễ dãi trong việc hưởng thụ, thoải mái, dễ dãi vượt ra ngoài luân lý đạo đức cho phép, để thỏa mãn bản năng tự nhiên. Con người ai cũng thích lợi lộc, danh vọng, quyền lực, tiếng tăm… Biết thế, ma quỷ cũng lợi dụng yếu điểm này để cám dỗ, và chúng đã thắng khi chúng ta sống bất chấp làm tất cả để đạt được mục đích của mình như bán rẻ lương tâm, trà đạp lên người khác. Cuối cùng, chúng đánh vào sự kiêu ngạo của chúng ta, chúng quy tất cả về mình, không tin có Thiên Chúa, sống bất cần…
Là con người, chúng ta không tránh được những cám dỗ. Vì thế, trong Mùa Chay này, chúng ta xin Chúa cho chúng ta biết noi gương Người, hãy vâng theo ơn Thánh Thần hướng dẫn đi vào sa mạc tâm hồn. Hãy cùng với Đức Giêsu giữ sự thinh lặng, siêng năng cầu nguyện và hãm mình chay tịnh nhiều hơn, để gia tăng nội lực thiêng liêng, hầu có thể chiến thắng những cám dỗ trong đời sống hằng ngày, và nếu có lỡ sa ngã phạm tội thì xin cho chúng ta biết chỗi dậy trở về với Chúa, cậy trông vào lòng thương xót của Chúa qua Bí tích Hòa giải để đốn nhận sự thứ tha. Amen.
Đỗ Hiến
