“Thầy bảo anh em: hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em” (Mt 5, 44.)
Nhà thơ Xuân Diệu từng viết rằng: “Làm sao sống được mà không yêu, không nhớ không thương một kẻ nào”. Khi nói đến tình yêu người ta nghĩ ngay tới tình yêu giữa người nam và người nữ, giữa người vợ và người chồng, giữa cha mẹ và con cái, giữa những người thân quen với nhau. Tình yêu là một điều gì đó khó có thể định nghĩa nhưng nếu thiếu thì cuộc sống lại trở nên vô nghĩa. Cứ lẽ thường, ai trong chúng ta cũng muốn yêu và được yêu. Và cũng theo lẽ thường, chúng ta sẽ yêu người yêu thương chúng ta và ghét người ghét chúng ta. Tuy nhiên, Lời Chúa trong bài Tin Mừng hôm nay lại dạy chúng ta yêu một cách khác: yêu kẻ thù. “Thầy bảo thật anh em: hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho kẻ ngược đãi anh em” (Mt 5, 44). Như thế, Chúa muốn chúng ta mở rộng trái tim mình, vượt ra khỏi sự trật hẹp của lẽ thường để vươn lên một tình yêu mới: yêu như Chúa yêu.
Phải chăng khi Lời Chúa dạy chúng ta yêu kẻ thù và cầu nguyện cho kẻ ngược đãi chúng ta là một điều “nghịch lý”, dường như nó là một đòi hỏi “quá sức” của con người? Bởi lẽ, chính Luật cũ cũng dạy chúng ta rằng: mắt đền mắt, răng đền răng (Đnl 19,21), ân đền oán, hòn đất ném đi hòn chì ném lại. Như thế chẳng phải sẽ làm thỏa mãn lòng người hơn hay sao! Tuy nhiên, Chúa lại dạy chúng ta: “Còn Thầy, Thầy bảo anh em: đừng chống cự người ác, trái lại, nếu bị ai vả má bên phải, thì hãy giơ cả má bên trái ra nữa. Nếu ai muốn kiện anh để lấy áo trong của anh, thì hãy để cho nó lấy cả áo ngoài. Nếu có người bắt anh đi một dặm, thì hãy đi với người ấy hai dặm”(Mt 5, 39-41). Thoạt nghe, chúng ta thấy rằng nếu hành động như thế thì chẳng phải chúng ta là những kẻ yếu thế, nhu mì, bạc nhược, để cho kẻ ác thao túng, tung hoành trên cuộc đời chúng ta mà không dám chống cự, không dám đứng lên để đòi lại lẽ công bằng cho chính mình. Không dừng lại ở đó, đọc tiếp bài Tin Mừng, chúng ta thấy Chúa còn dạy “phải yêu kẻ thù và cầu nguyện cho kẻ ngược đãi anh em” ( Mt 5, 44). Quả thật, khi suy niệm đến đây, chúng ta cảm thấy một sự giằng co và phân tán trong chính tâm trí của chúng ta. Dường như Lời Chúa dạy hôm nay lại mâu thuẫn với thực tế rất nhiều. Tuy nhiên, chính trong sự giằng co và phân tán, chính trong cái mâu thuẫn này, chúng ta khám phá ra được giới răn yêu thương mới “độc nhất vô nhị” mà Chúa đang muốn “gửi gắm” nơi từng người chúng ta.
Có thể nói, giới răn yêu thương là trung tâm giáo huấn của đức tin, là nét độc sáng trong đời sống người Kitô hữu. Bởi vì tất cả chúng ta đều có chung một nguồn gốc từ Thiên Chúa, đều mang hình ảnh của Chúa nên tất cả chúng ta là anh chị em với nhau. Cuộc sống của chúng ta luôn là sống cùng nhau và sống với nhau. Lời Chúa mời gọi chúng ta xem người khác như một thành phần thuộc về mình, ngay cả kẻ thù và những kẻ ngược đãi chúng ta, không loại trừ, không tách biệt nhưng là tha thứ và yêu thương, để ôm trọn tất cả vào trong đời sống của chúng ta. Khi để cho tình yêu thương và sự tha thứ hướng dẫn, chúng ta sẽ nói lời của tình yêu, làm những công việc của tình yêu, gặp gỡ những người chúng ta yêu. Trái lại, hận thù như thứ thuốc độc vô hình tàn phá cuộc đời chúng ta, xé nát tâm hồn chúng ta. Chúa dạy chúng ta cách thoát ra khỏi thù hận bằng con đường tha thứ và yêu thương. Nếu tha thứ là cách giải thoát cõi lòng ta khỏi nỗi giằng xé của hận thù thì tình yêu là liều thuốc chữa lành những vết thương do thù hận đem đến. Khi để cho ánh sáng của tình yêu chiếu tỏa và phủ bóng trên cuộc đời của chúng ta, thế giới sẽ không còn bạo lực, thù hận, đau khổ nữa mà thay vào đó là một thế giới bình an, hoan lạc và hạnh phúc.
Lời Chúa hôm nay như một lời cảnh tỉnh chúng ta phải chấn chỉnh lại đời sống của mình. Chúng ta đang sống như thế nào? Chúng ta có đang sống theo giới răn yêu thương như Chúa dạy hay sống theo luật “mắt đền mắt răng đền răng”? Và còn tệ hơn thế nữa, có khi đời sống của chúng ta lại làm cho người khác đang phải đau khổ, uất ức vì một lối sống buông thả, vô luân, ích kỉ, ghen ghét, của chúng ta. Chúng ta tự coi mình là nhất, là trung tâm của thế giới, của vũ trụ; để phê phán và để lên án người khác. Chúng ta để ý người khác, tìm cách nói xấu người khác, bôi nhọ thanh danh của người khác. Và nhất là, nếu một ai xúc phạm đến chúng ta, dù một điều nhỏ nhất, chúng ta cũng sẽ ngấm ngầm tìm cách trả đũa. Khi để cho tâm trí nuôi ý định trả thù thì sẽ chẳng bao giờ còn chỗ cho tình yêu ngự trị; nơi người đó sẽ chẳng bao giờ có được một lời nói hay, một suy nghĩ tốt hay một nghĩa cử cao đẹp nào cả.
Chúa mời gọi chúng ta hãy mở rộng tâm hồn mình ra thay vì khép kín trong sự chật hẹp của cái tôi ích kỉ, để liên đới với tha nhân, để sống một tình yêu trao ban và dâng hiến, để lấp đầy cuộc sống bằng một tình yêu vô điều kiện như lời Thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu đã khẳng định: “Yêu là cho đi tất cả và cho đi chính bản thân mình”. Quả thật, ở đâu có tình yêu thực sự với tha nhân thì ở đó có tình yêu của Thiên Chúa ngự trị. Qua Lời Chúa ngày hôm nay, xin cho mỗi người chúng ta có được “một trái tim mới và một thần khí mới” (Ed 18,31), luôn biết nhìn lên Thánh Giá, soi đời mình theo Chúa để yêu thương ngõ hầu làm cho nước Chúa được hiện diện ở giữa chúng ta.
Cộng Đoàn Mến Thánh Giá Tạ Xá
Chớ Trả Thù Mà Hãy Yêu Thương
Bài Tin Mừng chủ nhật hôm nay, Chúa Giêsu dạy chúng ta nhiều bài học nhưng đặc biệt bài học chớ trả thù và hãy yêu thương kẻ thù.
Ý thứ nhất trong Tin Mừng của thánh Mátthêu chương 5 câu 38-42, Chúa Giêsu nhắc lại luật dạy chúng ta chớ trả thù. Còn Thầy, Thầy bảo Anh em, đừng chống cự người ác. Ngày nay trong cuộc sống xã hội và Giáo Hội, có nhiều mối tương quan giao tiếp không tốt đẹp. Trong nhiều lãnh vực của cuộc sống, nhiều người đối xử với nhau thiếu công bằng, thiếu tôn trọng nhau và rất nhiều vấn đề khác, dẫn đến nhiều mối bất hoà thù hằn nhau. Khi mối bất hoà gia tăng thì con người thường gây xung khắc như cãi cọ, đánh nhau, chém giết lẫn nhau. Dẫn đến những mối thù lâu dài giữa người với nhau. Có mối thù giữa cha mẹ với con cái, giữa anh chị em ruột thịt với nhau, và cả những người cùng làm ăn hàng xóm với nhau. Nhiều mối thù dẫn đến trả thù một cách quá đáng, hậu quả gây ra cho nhau thật tai hại. Chúa Giêsu nhắc lại luật dạy rằng mắt đền mắt răng đền răng, tức là luật công bằng thời Cựu ước: anh đánh tôi gãy tay thì tôi cũng đánh anh gãy tay. Anh móc mắt tôi thì tôi cũng móc mắt anh như thế là hoà. Đó là luật của Cựu ước. Còn trong Tân ước Chúa Giêsu dạy chúng ta: “Thầy bảo anh em: đừng chống cự người ác, trái lại, nếu bị ai vả má bên phải, thì hãy giơ cả má bên trái ra nữa.” (Mt 5, 39). Chúa Giêsu dạy chúng ta không được trả thù, điều này rất khó vì trái ngược với tính tự nhiên của con người. Anh tát tôi thì tôi tát lại anh không những một cái mà còn vài cái cho bỏ tức. Chỉ những ai hiểu được tâm tư của Chúa và sống lời Ngài dạy thì mới sống hiền lành; có tinh thần cao độ của Chúa thì mới thực hiện lời dạy của Chúa trong cuộc sống.
Ý thứ hai của bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu dạy chúng ta phải yêu kẻ thù: “Anh em đã nghe luật dạy rằng: Hãy yêu đồng loại và hãy ghét kẻ thù” (Mt 5, 43), đó là luật Cựu ước luật này Chúa không bỏ mà Chúa đã mặc cho luật một tinh thần mới, có giá trị cao quý hơn: “Còn Thầy, Thầy bảo anh em, hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho kẻ ngược đãi anh em. Như vậy, anh em mới trở nên con cái của Cha anh em, Đấng ngự trên trời” (Mt 5, 45). Điều Chúa dạy phải yêu kẻ thù tuy thật khó, vì nó không giống với tính tự nhiên của con người. Ai cũng ghét cay ghét đắng những người làm hại về vật chất cũng như làm mất danh dự của mình, như thế họ trở thành kẻ thù không thể tha thứ được thì làm sao mà yêu họ được. Nhưng những ai đã thấm nhuần Lời Chúa và có tâm tình của Chúa thì họ sẽ thực hiện Lời Chúa dạy. Chúa Giêsu đã sống như thế. Khi Chúa bị chịu chết cách bất công, trước khi Chúa tắt hơi thở trên thập giá. Chúa đã cầu xin Chúa Cha. Lạy Cha, xin tha cho họ vì họ không biết việc họ làm. Một sự tha thứ tuyệt vời mà Chúa đã làm gương mẫu cho loài người, và Chúa đã dạy chúng ta sống như Ngài.
Trong Giáo Hội nhiều vị thánh đã sống Lời Chúa dạy như Thánh Têphano tử đạo trước khi chết đã cầu nguyện rằng: Lạy Chúa xin đừng chấp họ tội này. Bên cạnh đó, trong Giáo hội nhiều vị thánh và nhiều tín hữu đã đang và sống Lời Chúa dạy, yêu kẻ thù, vì như thế sẽ cảm hoá được họ hơn là ghét họ. Lời Chúa dạy cho tất cả mọi người, nhưng chỉ những ai sống và mặc lấy tâm tư của Chúa, thì mới thực hành Lời Chúa dạy: Thầy bảo Anh em, hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em.
Bài Tin Mừng Chúa nhật hôm nay, Chúa dạy chúng ta những bài học thật tuyệt vời. Nhưng cũng thật khó thực hiện trong đời sống xã hội cũng như Giáo Hội. Lời Chúa dạy chớ trả thù, hãy yêu kẻ thù thật khó thực hành trong cuộc sống đối với những người không có tinh thần và lòng nhân từ của Chúa. Đối với những người con ưu tuyển của Chúa là các Thánh đã sống được như Chúa dạy, các ngài trở thành con cái Chúa, và đang hưởng nhan thánh Chúa. Phần chúng con cũng đang lắng nghe Lời Chúa hằng ngày, xin Chúa giúp chúng con cũng cố gắng tập sống và thực hành Lời Chúa trong cuộc sống. Để Lời Chúa có sức biến đổi chúng con giúp chúng con thực hành Lời Chúa dạy trong đời sống. Để Lời Chúa đem lại hạnh phúc cho chúng con và những người chúng con gặp gỡ, qua đó Danh Chúa được cả sáng và có nhiều người trở thành con cái của Chúa. Amen.
Cộng Đoàn Mến Thánh Giá Mông Sơn
