SỐNG LÀ ĐỨC KITÔ VÀ CHẾT LÀ MỘT MỐI LỢI
Mùa thu là mùa của lá rụng, những chiếc lá rơi gợi nhớ đến sự mong manh của phận người. Sách Giảng viên viết: “Ở dưới bầu trời này, mọi sự đều có lúc, mọi việc đều có thời: một thời để chào đời, một thời để lìa thế; một thời để trồng cây, một thời để nhổ cây” (Gv 3, 1-2). “Đối diện với sự chết, bí ẩn về thân phận con người lên đến mức cao nhất”, nó là một nỗi ám ảnh và sợ hãi với tất cả mọi người (Vat II, Gs 18). Bởi con người nghĩ chết là hết, chết là bước vào một chuyến đi của sự cô đơn, vì phải đi một mình, bỏ lại tất cả những gì thân thương và gắn bó với chúng ta nhất: người thân, tiền tài, sự nghiệp, ước mơ còn dang dở… để đến một thế giới mới lạ, nơi mà chẳng ai có thể hình dung nó sẽ như thế nào. Dù là một sự thật đau thương, nhưng cái chết vẫn mang một giá trị và ý nghĩa nào đó; vì trải qua biết bao thế kỷ, các triết gia vẫn mải miết tìm câu trả lời cho vấn nạn: Con người từ đâu tới và sẽ đi về đâu? Như thế, con người cần có một cái nhìn tích cực hơn về ‘sự chết’. Tháng mười một theo truyền thống Kitô giáo nhắc nhớ chúng ta về mầu nhiệm sự chết nhằm giúp người tín hữu tưởng nhớ, suy tư, cầu nguyện cho các linh hồn và xác tín vào sự sống mới nơi Đức Kitô trong niềm hy vọng và phục sinh.
Theo cái nhìn của Gabriel Marcel: Con người là một huyền nhiệm và sự chết cũng là một huyền nhiệm thuộc về sự hiện hữu của con người. Với niềm tin Kitô giáo chết không phải là hết, nhưng là một sự chuyển tiếp sang một đời sống mới. Người tín hữu luôn có niềm hy vọng vào lời hứa mà Chúa Giêsu đã nói: “Thật vậy, ý của Cha tôi là tất cả nhưng ai thấy người Con và tin vào người Con, thì được sống muôn đời, và tôi sẽ cho họ sống lại trong ngày sau hết” (Ga 6, 40); Người Con đó không ai khác là chính Đức Kitô. “Nhờ Đức Kitô, sự chết theo Kitô giáo có một ý nghĩa tích cực, vì như thánh Phaolô nói: “Đối với tôi, sống là Đức Kitô và chết là một mối lợi” (Pl 1,21). Và “đây là lời đáng tin cậy: Nếu ta cùng chết với người, ta sẽ cùng sống với người” (x. GLHTCG số 1010; 2 Tm 2,11). Qua đó, bằng tình yêu người tín hữu tin rằng: “Cho dầu là sự chết hay sự sống, thiên thần hay ma vương quỷ lực, hiện tại hay tương lai, hoặc bất cứ sức mạnh nào, trời cao hay vực thẳm hay bất cứ một loài thọ tạo nào khác, không có gì tách được chúng ta ra khỏi tình yêu của Thiên Chúa thể hiện nơi Đức Kitô Giêsu, Chúa chúng ta” (Rm 8,38-39). Đức Kitô là niềm hy vọng sống động và là cầu nối đảm bảo cho chúng ta về sự sống trong Thiên Chúa:“Vì nếu chúng ta tin rằng Đức Giêsu đã chết và đã sống lại, thì chúng ta cũng tin rằng những người đã an giấc trong Đức Giêsu, sẽ được Thiên Chúa đưa về cùng Đức Giêsu” (1 Tx 4,13-14). Và “Sự sống đời đời đó là họ nhận biết Cha, Thiên Chúa duy nhất và chân thật, và nhận biết Đấng Cha đã sai đến, là Giêsu Kitô” (Ga 17,3). Như thế, sự chết chỉ là một bước: “kết thúc cuộc lữ hành trần thế của con người, là kết thúc thời gian của ân sủng và của lòng thương xót mà Thiên Chúa ban cho con người để họ thực hiện cuộc đời trần thế của mình theo kế hoạch của Thiên Chúa và để họ quyết định số phận tối hậu của mình” (GLHTCG số 1013).
Trong niềm tin vào Đức Kitô Phục Sinh, cùng với “ mầu nhiệm ‘các Thánh thông công’, Hội Thánh trao phó những người quá cố cho lòng thương xót của Thiên Chúa và dâng những lời cầu khẩn, nhất là dâng Hy Lễ Thánh Thể cầu cho họ” (GLHTCG số 1055). Vì “những người đã chết trong ân sủng và tình thân nghĩa của Thiên Chúa, nhưng chưa được thanh luyện hoàn toàn, thì tuy họ chắc chắn sẽ được cứu độ muôn đời, họ còn phải chịu thanh luyện sau khi chết, để đạt được sự thánh thiện cần thiết hầu tiến vào hưởng niềm vui của Thiên Chúa” (GLHTCG số 1054). Giáo hội mời gọi người tín hữu sống mầu nhiệm hiệp thông này khi tưởng nhớ tới các đẳng linh hồn qua lời cầu nguyện, những hy sinh, thánh lễ và các việc bác ái để chuyển cầu cho các ngài sớm được hưởng tôn nhan Chúa.
Thật vậy, mọi sự trên đời chỉ là phù vân, như hoa kia sớm nở chiều tàn, có sinh ắt có tử, nên đã hiện hữu trong thế giới này thì sớm hay muộn mọi người đều sẽ phải đối diện với cái chết. Dẫu biết đó là một thực tại hiển nhiên, nhưng con người vẫn cảm thấy hoang mang, sợ hãi khi phải đối diện với nó, nên họ tránh né và tìm cách để lãng quên. Suy tư về sự chết để thấy và cảm về nỗi trăn trở và lo âu của phận người, nhưng không là lối mòn đưa chúng ta rơi vào nỗi bi quan, thất vọng; mà là cửa ngõ dẫn chúng ta tới một cái nhìn tích cực hơn với niềm hy vọng dựa trên nền tảng Đức Kitô Tử nạn Phục sinh; nhờ đó, mà cuộc sống hiện sinh này sẽ tròn đầy và ý nghĩa hơn khi chúng ta hiểu được giá trị của cái chết để sống cuộc đời này với sự dấn thân và hết mình trong giây phút hiện tại. Bên cạnh đó, trong tình người tình Chúa, chúng ta sống sự hiện hữu với nhau cách chân thành và yêu thương ngay khi chúng ta còn được thấy nhau mặt giáp mặt nơi trần thế này. Để khi ‘đến giờ Chúa gọi’, mỗi người chúng ta đều sẵn sàng trở về với Đấng Tạo Hóa mà không còn lo lắng, lưu luyến về cuộc đời tạm bợ này.
Ước chi mỗi chúng ta luôn sống niềm mong ước như thánh Phaolô: “Ao ước của tôi là ra đi để được ở với Đức Kitô” (Pl 1,23), để “biến đổi cái chết riêng của mình thành một hành vi vâng phục và yêu mến với Chúa Cha theo gương Đức Kitô” (GLHTCG số 1011). Ngày lễ kính nhớ các đẳng linh hồn mùng 2 tháng 11, chúng ta dành chút thời gian để tưởng nhớ cách đặc biệt về những người đã khuất, trong đó có người thân của mỗi chúng ta. Các ngài là thế hệ đi trước, đã sống niềm tin và đi hết chặng đường với sự phó thác vào Danh Đức Kitô. Có thể giờ đây các ngài đang ở kề bên Chúa trong Nước Trời, cũng có thể các ngài còn cần thời gian đền trả trong luyện ngục. Với niềm tin Kitô giáo và trong mối hiệp thông của Giáo hội Khải hoàn, Thanh luyện và Lữ hành chúng ta kính nhớ và cầu nguyện cho các ngài với tình con thảo; để rồi, sau này chính chúng ta cũng được hưởng lời chuyển cầu từ những thế hệ đi sau. Chiêm ngắm sự chết giúp chúng ta ý thức và sống tròn đầy hơn sự hiện hữu trong kiếp nhân sinh, cùng với đó xác tín đằng sau cái chết là một sự nối tiếp vào cuộc sống bất diệt trong Thiên Chúa.
Thần Học K6 Học viện MTGHH
