THÁNH GIOAKIM THÂN PHỤ ĐỨC MARIA Thánh Gioakim người họ Giuđa. Ngài là người công chính cũng như nhiều vị công chính khác trong Cựu ước. Suốt đời ngài sống trong niềm trung tín và kính yêu Thiên Chúa, trông đợi Đấng Cứu Thế đến. Thánh nhân quả xứng đáng với những lời ca tụng trong sách Triết ngôn: “Ngài có phúc vì ăn ở liêm khiết. Ngài không theo đuổi tiền tài, không mơ ước tiền bạc. Ngài đã tạo nên những kỳ công trên đời, đã giữ trọn vẹn luật Chúa và giữ lòng tinh tuyền không bị thần tài ám ảnh, nhưng chỉ hy vọng nắm chắc kho tàng châu báu nơi mình Thiên Chúa (Kn 31,8-11). Vì thế Chúa đã ban cho ngài một người bạn trăm năm đạo hạnh và nhân đức là thánh Anna, thuộc dòng Giuđa và hoàng tộc Đavít. Đôi bạn giầu của mà cũng giầu nhân đức, và lòng bác ái. Theo tương truyền ông bà chia gia tài là ba phần; một phần giúp người nghèo đói, một phần dâng cúng cho Đền thánh, còn một phần để nuôi gia đình. Đúng như lời Giáo hội ca tụng thánh nhân trong kinh lễ: “Ngài đã đem hết của cải ban phát cho kẻ nghèo khó. Đức Công chính của Ngài tồn tại muôn đời” (Ca nhập lễ).
Nhưng Thiên Chúa đã để cho đôi bạn tâm phúc thánh đức ấy phải sống trong một nỗi sầu tủi bao la: Sống với nhau hai chục năm trường mà ông bà vẫn không có lấy một mụn con. Đang khi đó người Do thái, cũng như mọi dân tộc khác, vốn thói khinh chê những gia đình không con. Họ cho đó là những gia đình vô phúc và tủi nhục. Người ta kể rằng một ngày kia, lên đền thờ dâng lễ thánh Gioakim đã bị dân chúng đuổi ra một cách tàn nhân. Vì họ nghĩ: Gioakim không có con vì Gioakim không được Thiên Chúa chúc phúc, của lễ Gioakim dâng tất không đẹp lòng Thiên Chúa. Trở ra về, Gioakim sầu khổ trốn đi một nơi xa vắng để khóc lóc sầu tủi, và nài xin Chúa đoái thương ban cho một mụn con. Dòng dã năm năm trời, Anna sống trong cô đơn, tủi sầu vì không con, lại mất bạn trăm năm… Nhưng cũng như Gioakim, Anna vẫn giữ lòng bền vững tuân theo ý Chúa, âm thầm chịu nỗi khổ tâm. Ngày ngày dùng lời cầu nguyện, ăn chay hãm mình hòa với dòng lệ cay đắng, thiết tha xin Chúa ban cho hạnh phúc được làm mẹ.
Chúa đã nhận lời ông bà kêu xin, và nguồn vui từ trời luôn đổ xuống. Ngày kia một thiên thần Chúa hiện đến báo tin cho Gioakim: “Chúa đã nhận lời ông, Chúa sẽ ban cho bạn ông sinh một con gái, ông sẽ đặt tên cho con trẻ là Maria. Trẻ này, ngay lúc còn thơ sẽ được hiến dâng cho Thiên Chúa và được tràn đầy ơn Thánh Linh”. Cùng một lúc, ở nhà Anna cũng được một thiên thần đến báo tin như vậy. Thánh nữ mừng rỡ, vội vã lên đền thánh cảm tạ Thiên Chúa. Nơi đây, Người gặp lại Gioakim, tâm hồn hớn hở, đôi mắt đẫm lệ vì chan hòa sung sướng.
Thế rồi, con trẻ Maria chào đời, làm tăng thêm niềm hoan lạc của gia đình quý tộc và thánh thiện ấy. Từ nay Gioakim và Anna không còn là những người bất hạnh, vô phước nữa. Trái lại Thiên Chúa đã chúc phúc cho ông bà. Trung thành với ơn Chúa và lời chỉ đạo của thiên thần, ông Gioakim ân cần dạy dỗ Maria, hầu sớm dâng con cho Thiên Chúa một cách xứng đáng. Ý nguyện ấy, ông bà đã thực hiện khi Maria vừa lên ba tuổi. Dù chí có một người con cưng duy nhất, ông bà cũng vui lòng cho Maria ở lại trong Đền thờ để “ngày ngày phụng sự trước nhan Chúa trong đền thánh”.
Một người cha can đảm, thánh thiện và công chính như thánh Gioakim, thực đáng được muôn đời ghi nhớ. Trong Giáo hội Hy lạp, người ta kính nhớ thánh nhân ngay từ những thế kỷ đầu. Lòng tôn sùng này dần dần lan truyền sang Giáo hội Tây phương. Ban đầu lễ thánh Gioakim được chỉ định vào ngày 20 tháng 3 nhưng ngày nay khắp Giáo hội lại mừng lễ vào ngày 26 tháng 7. Năm 1879, Đức Giáo Hoàng Lêô XIII nâng lễ thánh nhân lên bậc nhì, ngang hàng với lễ kính thánh Anna bạn người và làm ông ngoại của Đấng Cứu Thế muôn dân mong đợi.
Lạy thánh Gioakim là bạn trăm năm của thánh nữ Anna và là thân phụ của Đức Maria. Xin cầu bầu cho các vị gia trưởng chúng tôi luôn giữ lòng liêm khiết, và tâm hồn chính trực để đáng được Chúa chúc phúc cho muôn đời.
-o0o-
THÁNH ANNA THÂN MẪU ĐỨC MARIA
Địa vị cao sang và nhân cách tốt đẹp của Đức Maria khiến chúng ta nghĩ rằng bà thánh Anna thân mẫu Người hẳn phải là một cây tốt lành đến mức nào, nên mới sinh được một kết quả tốt đẹp như thế?
Thánh Anna là con một gia đình trung lưu thuộc dòng tộc Giuđa ở Belem. Anna sống qua những ngày xuân tươi sáng tràn đầy ơn khôn ngoan và sự thánh thiện.
Cũng như muôn ngàn thiếu nữ khác, khi tuổi vừa đôi mươi, Anna vâng lời song thân kết bạn với Gioakim, một thanh niên nhân đức cũng thuộc dòng tộc Giuđa. Cùng sống dưới mái nhà ấm cúng, hai người cùng tha thiết ôm ấp một lý tưởng: Vâng lời và kính sợ Thiên Chúa.
Nhưng ròng rã 20 năm trời, Gioakim và Anna chung nhau chịu số phận son sẻ và bị người đời khinh chê tặng cho danh từ “thất lộc”.
Dầu vậy, cả hai ông bà vẫn khiêm tốn chịu đựng và kiên tâm cầu nguyện. Ngày ngày, ông bà cần cù làm việc và giữ luật Maisen trọn vẹn, không kể chi sự mỉa mai của người đời. Người ta kể rằng một hôm ông Gioakim mang lễ vật vào dâng trong Đền thờ, ông bị một thầy cả thượng phẩm hất hàm mắng: “Thiên Chúa không giáng phúc cho cuộc hôn nhân của ông, ông không có con, như vậy tại sao ông lại dám vào Đền thánh dâng hương và dâng lễ với các người khác”.
Phần thì tủi thân, phần thì xấu hổ trước xã hội, Gioakim kín đáo trốn vào sống trong rừng sâu năm tháng, không hề cho bà Anna biết. Trong lúc vắng mặt Gioakim, Anna thường nâng tâm hồn lên cầu nguyện: “Lạy Chúa, Chúa là vị Cha chung của nhân loại, ước gì Chúa ban cho con đặc ân như Chúa đã ban cho bà Sara (Sara đã kết bạn lâu năm mà không có con, nhưng Chúa đã ban cho bà có người con). Lạy Chúa, thật con không được như đàn chim trời, vì chúng còn sinh sản con cái để tung hô Chúa. Lạy Chúa, con cũng không được hạnh phúc như những thửa vườn cây cối xanh tươi, mang nhiều hoa trái. Kìa những biển rộng bao la, những con sông dài uốn khúc quanh co cũng được Chúa chúc phúc. Chúa không nỡ để chúng con phải trơ trụi, trái lại Chúa còn cho chúng con phát triển mạnh mẽ để ca tụng Chúa. Còn con, lạy Chúa, xin Chúa hãy thương chúc phúc cho gia đình con, hãy mau cất gánh tủi nhục cho con”.
Bà Anna hẳn còn phải buồn tủi hơn, và lời cầu xin của bà chắc hẳn sẽ còn tha thiết đến mực nào! nhưng Thiên Chúa đã chấp nhận lời thánh nữ kêu xin! Một ngày kia trong lúc tâm hồn lắng chìm trong lời cầu nguyện, Anna được diễm phúc tiếp kiến thiên thần Chúa hiện đến nói: “Bà đừng sợ, đó là dự định của Thiên Chúa. Do quyền năng của Người, một ngày kia bà sẽ sinh con. Và đứa con bà sinh sẽ là bức gương sáng cho muôn ngàn thế hệ về sau”. Đồng thời một thiên thần khác cũng hiện đến Gioakim mà nói: Do dòng máu của ông, một trẻ nữ sẽ sinh ra. Thánh Thần Chúa sẽ ngự trong em và em sẽ sống dâng mình trong Đền thánh. Em sẽ được hạnh phúc hơn mọi người nữ. Em được Thiên Chúa chúc phúc và sẽ được nhắc lên làm mẹ loài người. Vậy ông hãy bỏ núi rừng hoang vu về sống với người bạn trăm năm của ông và lo lắng làm tôi phụng sự Chúa”. Lòng tràn ngập hân hoan, Gioakim nói với thiên thần: “Nếu thân hèn này xứng đáng được tiếp kiến ngài, thì xin ngài vào ngồi chơi trong chiếc lều nhỏ hẹp của tôi. Xin ngài hãy chúc phúc cho đầy tớ hèn mọn này của ngài”. Thiên thần trả lời: “Ông đừng cho ông là đầy tớ của tôi. Tất cả chúng ta là đầy tớ của Chúa, đồ ăn thức uống của tôi không như loài phàm. Xin ông đừng bắt tôi ngồi xuống để ăn uống những thức ăn ông đã dọn”.
Sau đó, lòng tràn ngập mừng, Gioakim xuôi miền trung du về sống thân mật dưới mái nhà ấm cúng bên người bạn hiền.
Chín tháng sau cuộc tái ngộ, Anna đã cưu mang một trẻ thơ. Và một đêm hè dịu mát đầy ánh trăng, một người con đã sinh ra trong gia đình thánh Anna. Người con ấy cũng như ngàn vạn trẻ con khác được hưởng tình yêu tha thiết của người mẹ, và sự săn sóc chu đáo của người cha. Đêm, từ không trung bao la, các thiên thần hoan hỷ mừng ngày ra đời của Maria, báo tin giải thoát cho muôn người thiện chí.
Theo nhà thần học Suarez thì thánh Anna khi sinh hạ Đức Maria, không bị đau đớn như các bà mẹ khác. Sau ít lâu, thánh nữ mang con lên Đền thờ dâng cho Thiên Chúa và đọc lời ca vịnh: “Lạy Chúa, con hân hoan ca tụng Chúa, vì Chúa đã viếng thăm con và quân thù không còn chê cười con như xưa. Lạy Chúa, Chúa đã cho con hưởng hoa quả của đức công chính”.
Lịch sử không để lại nhiều chi tiết về đời sống thánh Anna, nhưng cứ theo truyền thuyết thì người là một bà mẹ nhân đức suốt đời kính sợ Thiên Chúa và hết lòng săn sóc Đức Maria. Ngoài ra thánh nữ còn thành tâm bác ái với hết mọi người. Người để ý săn sóc các bệnh nhân và giúp đỡ những người nghèo khổ cách riêng.
Sau những chuỗi ngày thánh thiện trên trần gian, thánh Anna như một quả cây đã chín vừa tầm, dưới đời hoàng đế Augustô, thánh nữ đã từ giã cõi về hưởng mặt Chúa trên trời.
Theo nhiều tài liệu còn lại, thì xác thánh nữ được mai táng trọng thể bên phần mộ thánh Gioakim trong nhà thờ kính Đức Mẹ ở Palestina.
Hơn hai ngàn năm đã trôi qua, nhưng lòng tôn sùng thánh nữ vẫn còn in sâu vào tâm khảm mọi người. Đức khó khăn, lòng tận tụy phụng sự Chúa và gương giáo dục con cái của người phải là gương mẫu cho các bà mẹ học đòi để thi hành sứ mệnh làm mẹ của mình.