GHI NHỚ VÀ SUY NIỆM TRONG LÒNG
(Lc 2,15-21)
Hàng năm mỗi tháng 5 về, với lời ca tiếng hát, những tràng chuỗi mân côi, hay những cuộc rước kiệu và những vãn hoa dâng kính Mẹ Maria, làm chúng ta nhớ về Mẹ Maria cách đặc biệt. Chúng ta yêu mến và chiêm ngắm hình ảnh Mẹ Maria, một con người tuyệt vời với những nhân đức vượt trội, và học tập nơi Mẹ tâm tình suy niệm - thái độ khắc ghi nhớ Lời Chúa trong lòng trước những biến cố của cuộc đời (Lc 2,15 -21). Đối với Thánh Luca, điều này trở thành một nét độc đáo nơi Mẹ khi nói rằng: “riêng mẹ Người thì hằng ghi nhớ tất cả những điều ấy trong lòng” (Lc 2,51). Mẹ đã ghi nhớ và suy niệm để hiểu, để tin và để sống mầu nhiệm cứu độ của Giêsu Con Mẹ. Trong tháng 5 này, chúng ta được mời gọi cùng Mẹ Maria đi vào thế giới của mầu nhiệm với một thái độ duy nhất: ghi nhớ và suy niệm.
Trong tông thư Kinh Mân Côi số 11 (Rosarium Virginis Mariae) khi nói về những kỷ niệm của Đức Maria, Đức thánh giáo hoàng Gioan Phaolô II đã nói:
Đức Maria đã sống với đôi mắt luôn chú mục vào Đức Kitô, thu tích lấy mọi lời của Người: “Bà giữ tất cả những lời này và suy đi nghĩ lại trong lòng” (Lc 2,19). Những kỷ niệm về Đức Giêsu, được in sâu vào lòng Đức Mẹ, luôn luôn đi theo Đức Mẹ, dẫn dắt Đức Mẹ suy nghĩ vào những khoảnh khắc khác nhau trong cuộc đời của Đức Mẹ sống bên cạnh Người Con của mình. Đến độ những kỷ niệm ấy đã trở thành “Chuỗi Mân Côi” mà Đức Mẹ đọc không ngừng suốt cuộc đời Đức Mẹ trên dương thế.
Ngay cả bây giờ, giữa những khúc ca vui của Giêrusalem thiên quốc, những lý do khiến Đức Mẹ tạ ơn và tôn vinh ca ngợi vẫn không hề thay đổi. Những lý do ấy thúc đẩy sự quan tâm đầy tình mẫu tử đối với Hội Thánh đang lữ hành, trong đó Đức Mẹ tiếp tục tường thuật lại kỷ niệm riêng của mình về Tin Mừng. Đức Maria hằng đặt trước mặt các tin hữu những mầu nhiệm của Con mình, với niềm ao ước là việc chiêm niệm những mầu nhiệm đó sẽ làm cho sức mạnh cứu thoát nơi những mầu nhiệm đó lan toả”.
Chúng ta biết rằng Đức Maria đã ghi nhớ và suy gẫm tất cả những gì đến từ Thiên Chúa: Mẹ ghi nhớ và suy gẫm cuộc viếng thăm của sứ thần Gabriel lúc truyền tin. Mẹ chăm chú vào những điều mà những người chăn chiên kể cho Mẹ. Mẹ ghi nhớ và gẫm suy những gì mà trẻ Giêsu nói khi Mẹ và Thánh Giuse tìm thấy Ngài đang ở giữa các thầy dạy trong Đền Thờ, và tất cả mọi biến cố buồn vui trong cuộc sống bên Chúa Gêsu, Mẹ đã khắc ghi và không ngừng suy gẫm... để rồi nhờ “ghi nhớ và suy đi nghĩ lại”, Mẹ có thể tìm thấy bí quyết và lối đường đưa tới chỗ hiểu biết thâm sâu về Giêsu con Mẹ, có thể thấu hiểu sứ mạng của Đức Kitô đồng thời tích cực cộng tác trong sứ mạng ấy vượt qua muôn vàn gian nan thử thách.
Trong bài giảng ngày lễ Đức Mẹ Maria Mẹ Thiên Chúa (ngày 1/1/2022), Đức Thánh Cha Phanxico đã cho chúng ta thấy việc “ghi nhớ và suy đi nghĩ lại trong lòng”, là dấu hiệu của một đức tin trưởng thành. Ngài nói:
Những người chăn chiên gặp thấy “Đức Maria, thánh Giuse và Hài nhi nằm trong máng cỏ” (Lc 2,16). Máng cỏ là một dấu hiệu vui mừng cho những người chăn chiên: nó xác nhận những gì họ đã nghe được từ thiên thần, đó là nơi họ tìm thấy Đấng Cứu Thế. Và đó cũng là bằng chứng rằng Thiên Chúa đang ở bên cạnh họ.... Máng cỏ cũng là một dấu hiệu vui mừng cho chúng ta: Chúa Giêsu chạm đến trái tim chúng ta bằng cách sinh ra nhỏ bé và nghèo khó, Người gợi nên nơi chúng ta tình yêu vượt trên sợ hãi... Nhưng đối với Đức Maria, Mẹ Thánh của Thiên Chúa thì không như vậy. Mẹ đã phải chịu “một cú sốc của máng cỏ”. Mẹ, trước cả các mục đồng, cũng đã nhận được lời loan báo của thiên thần với những lời loan báo rất long trọng về ngai vàng vua Đavít... Và bây giờ Mẹ phải đặt con vào một máng đựng thức ăn cho súc vật. Làm sao có thể dung hoà giữa ngai vua và máng cỏ tội nghiệp? Làm thế nào để dung hòa giữa vinh quang của Đấng Tối Cao và sự khốn khổ của chuồng vật?.... Mẹ không buông xả, nhưng im lặng. Mẹ chọn một lối khác ngược với phàn nàn: “Còn bà Maria thì hằng ghi nhớ mọi kỷ niệm ấy, và suy đi nghĩ lại trong lòng” (Lc 2,19).
Quả thật như Đức Thánh Cha đã nói: “Thái độ suy gẫm của Mẹ Maria là biểu hiện của một đức tin trưởng thành, chín chắn, không phải của người mới khởi đầu; của một đức tin không chỉ mới được sinh ra, nhưng của một đức tin sinh hoa trái. Bởi vì sự phong nhiêu thiêng liêng cần phải trải qua thử thách. Từ sự yên tĩnh của Nazareth và những lời hứa vẻ vang nhận được từ thiên thần, từ bước khởi đầu, Mẹ Maria giờ đây đang ở trong chuồng vật tăm tối của Bêlem. Nhưng đó là nơi Chúa ban cho thế giới. Và trong khi những người khác, đứng trước cú sốc của máng cỏ thì bị thất vọng, còn Mẹ thì không: Mẹ ghi nhớ và suy đi nghĩ lại trong lòng”.
Đức Thánh Cha đã không ngừng nhắc nhở chúng ta học nơi Mẹ Thiên Chúa thái độ ghi nhớ và suy đi nghĩ lại trong lòng:
Chúng ta cũng có lúc phải đối diện với “cú sốc của máng cỏ”. Chúng ta hy vọng mọi thứ sẽ diễn ra tốt đẹp, nhưng rồi một vấn đề không mong đợi đến, như thể tiếng sét ầm vang phát ra từ một bầu trời quang đãng. Và một cú va chạm đau đớn diễn ra giữa kỳ vọng và thực tế. Điều này cũng xảy ra với đức tin, khi niềm vui của Tin Mừng bị đặt vào thử thách bởi những hoàn cảnh khó khăn mà chúng ta gặp trên hành trình.... Hãy làm giống như Mẹ Maria: ghi nhớ và suy đi nghĩ lại trong lòng... Hãy ghi nhớ, gìn giữ tất cả trong lòng mình, tất cả những gì bạn đã thấy và nghe; những điều tốt đẹp... cả những điều khó chấp nhận.... Đây là những gì Mẹ Maria đã làm: Mẹ không chọn lựa, nhưng ghi nhớ, đón nhận thực tế như nó là, không cố gắng giả vờ, hoá trang cho cuộc sống. Và sau đó là thái độ thứ hai, như mẹ Maria đã làm: suy gẫm. Động từ mà Tin Mừng sử dụng gợi lên sự đan xen các sự việc: Đức Maria đối diện với kinh nghiệm khác nhau, và tìm ra những sợi chỉ tiềm ẩn kết nối chúng lại. Trong lòng, trong cầu nguyện, Mẹ đã hoàn thành hành động phi thường này: kết nối những điều đẹp lẫn điều xấu; không để chúng tách biệt, nhưng hợp nhất chúng lại... Vì vậy, Mẹ hiểu được đầy đủ ý nghĩa, viễn cảnh của Thiên Chúa.
Trong đời sống của mỗi người chúng ta, có biết bao điều chúng ta đã nghe, đã thấy, đã gặp: những con người, những biến cố vui buồn, những lời của Chúa nói với chúng ta.... chúng ta có thể biết, có thể hiểu được bao nhiêu? Chúng ta có khắc ghi trong lòng, có suy đi nghĩ lại để hiểu điều Chúa muốn trên cuộc đời của chúng ta không?
Cùng với Mẹ, chúng ta đón nhận các mầu nhiệm của cuộc đời bằng việc ghi nhớ và suy niệm, như thế chúng ta thấy được ý nghĩa, giá trị của đời mình. Những điều ghi nhớ làm nên ký ức, làm lên ý nghĩa cho cuộc sống của mỗi người nên độc đáo, khác biệt. Hơn thế nữa, qua tất cả những gì chúng ta đã trải qua, nhờ ghi nhớ và suy niệm như Mẹ, giúp chúng ta nhận ra Thiên Chúa đang hiện diện, nhận ra bàn tay quan phòng của Thiên Chúa, nhận ra ý định của Thiên Chúa trong cuộc đời chúng ta. Để rồi qua mỗi ngày, chúng ta gặp được Chúa “trong nguyện cầu trong trái tim thẳm sâu, khi tươi màu hay lúc âu sầu,... thấy được Ngài đang sống trong mọi người, qua mọi thời và trong hết mọi nơi đang điểm tô đời rạng ngời trong tình yêu”. (Lm Thái Nguyên. Mỗi ngày đời con).
Ban Huấn Luyện
